هدی قدسیان (فردارسانه) – ستادهای انتخاباتی چندین ماه قبل از برگزاری انتخابات فعالیت خود را با انتخاب افراد متخصص و تعیین محل ستاد مرکزی و ستادهای محلی آغاز می‌کنند و به طراحی و تدوین استراتژی‌ها و کمپین‌های تبلیغاتی می‌پردازند. این بار با درگذشت ناگهانی رئیس جمهور رئیسی و دستورالعمل قانون اساسی برای برگزاری انتخابات ظرف مدت ۵۰ روز و مدت کوتاه دو هفته‌ای تبلیغات، با توجه به ضرب الاجلی غیرقابل انتظار، شش نامزد عملکرد چشمگیری در تبلیغات داشتند.گرچه محمد باقر قالیباف، علیرضا زاکانی و سعید جلیلی پیش از این هم با قدرت وارد عرصه تبلیغات شده بودند اما به نظر می‌رسد سایر نامزدها هم به نسبتا عملکرد خوبی داشتند. در این تحلیل تلاش شده تا مروری بر فعالیت‌های تبلیغاتی نامزدها با تاکید بیشتر به بسترهای مجازی داشته باشیم.
پزشکیان با متن‌های کوتاه
همانند سایر نامزدها مسعود پزشکیان خاستگاه خود را مردمی معرفی می‌کند و با ارائه مستند کوتاهی از خانه مادری، خود را برخاسته از دل مردم می‌داند. یک استراتژی مشخص در تبلیغات وی استفاده از متن‌های کوتاه و وعده‌های شفاف است. موضوع دیگر حضور او در شهرهای مختلف و اجتماعات مردمی و ارتباط مستقیم است که در آن وعده‌های مشخص و کوتاه داده شده است. بنرهای تبلیغاتی آماده شده بسیار ساده و مشخص است. استفاده از فیلم و عکس به جای متن‌های طولانی، مشخصه دیگر استراتژی تبلیغات تیم تبلیغاتی اوست.
تبلیغات پورمحمدی با پوستر کمتر
مصطفی پورمحمدی دولت احتمالی آینده خود را دولت قرار نامیده است. نکته قابل تامل در تبلیغات و پیام‌ها و محتواهای تبلیغاتی مصطفی پورمحمدی تاکید بر عدم وابستگی سیاسی و حضور در میانه میدان است. وی در تبلیغات خود کمتر از بنر و پوستر استفاده می‌کند و بیشتر از عکس و فیلم استفاده می‌کند. بر حمایت از اهل هنر تاکید دارد. یکی از سیاست‌ها و استراتژی‌های تبلیغاتی او مراجعه به اصناف و گروه‌های مختلف است که در آن به پرسش‌گری از مشکلات می‌پردازد. نکته قابل تامل در محتواهای تولید شده در تیم او این است که وارد چالش سنگین با نامزدهای دیگر نمی‌شود.
جلیلی با متن‌های بلند
سیاست اصلی سعید جلیلی ارتباط مستقیم با مردم و حضور مردمی و دیدار با اقشار و گروه‌های مختلف اجتماعی از جمله شعرا، ادبا، علما و حضور در جغرافیاهای مختلف است. نکته تامل برانگیز در تبلیغات دکتر جلیلی استفاده از متن‌ها و فیلم‌های طولانی است. در دوره‌ای که تلاش می‌شود تا اطلاعات به صورت ساندویچی به مخاطب برسد تیم وی از متن‌ها و فیلم‌های طولانی استفاده می‌کند. همچنین ستاد تبلیغاتی جلیلی از ساختن شعارهای تبلیغاتی مختلف دریغ ندارد؛ مثلاً «وعده سعید وعده صادق»، «شهید جمهور سعید جمهور» و «یک جهان فرصت نصف جهان حمایت». همچنین با استفاده از هشتگ «عهد سعید» وعده‌های این نامزد را به مردم ارائه می‌کند. نکته قابل تامل دیگر در تبلیغات او ارائه برنامه‌ها به صورت اینفوگرافی است که شاید برای عموم مردم جذاب و یا قابل درک نباشد. تلاش برای تشابه با رئیس جمهور فقید از دیگر استراتژی‌های این نامزد است و تلاش برای چالش با اصلاح طلبان به ویژه مسعود پزشکیان به شیوه‌های مختلف دیده می‌شود.
علاقه زاکانی به فیلم
در ستاد انتخاباتی علیرضا زاکانی از بنر و پوسترهای تبلیغاتی در فضای مجازی استفاده نمی‌شود. ستادهای زاکانی از فیلم و عکس بیشتر استفاده می‌کند و بیش از سایر نامزدها به چالش و جنگ با سایرین و جریان اصلاح طلب می‌پردازند به طوری که با جرات می‌توان گفت درصد بالایی از محتوای تبلیغاتی در کانال تلگرامی‌اش را پیام‌های درگیری و چالش او با جریان اصلاح طلب و میانه‌رو مانند دولت روحانی تشکیل می‌دهد و هیجان فضای سیاسی بدون مصادیق عملیاتی مشخص کاملا در آن مشهود است. یک تکنیک ساده اما موثر و عوام‌گرایانه که در تبلیغات زاکانی به شدت به چشم می‌خورد وعده یارانه طلا به خانواده‌های ایرانی در قبال میزان مصرف انرژی است. همچون جلیلی از تکنیک ساده‌سازی و تخریب ایدئولوژیک برای رقبای جناح رقیب استفاده می‌کند. تبلیغات شهری نیز از روش‌های این تیم انتخاباتی است.
قاضی‌زاده هاشمی با تبلیعات کمتر
تبلیغات سید امیرحسین قاضی‌زاده هاشمی به نسبت سایر نامزدها کمتر و ضعیف‌تر به نظر می‌رسد چرا که پیام‌های تکراری در رسانه‌های ایشان زیاد به چشم می‌خورد و بارها اعلام کرده که ستاد تبلیغاتی ایشان خانواده‌های ایرانی هستند. همچنین تیم رسانه‌ای وی دسترسی‌هایی ایجاد کرده تا مردم بتوانند محتواهای تبلیغاتی را استفاده کنند و تبلیغات رایگان انجام شود. او پنج وعده اصلی با محوریت حمایت از خانواده‌ها دارد.
کارنامه گذشته محور تبلیغات قالیباف
محمدباقر قالیباف فعال‌ترین و احتمالا پرخرج‌ترین تیم انتخاباتی 1403 را در اختیار دارد. او در مواجهه با طرفداران ابتدا بر وعده‌های متعددی اشاره دارد و ضمانت اجرای آن را گذشته خود می‌داند. استفاده از ستاره‌ها مانند مسعود رایگان در مورد معرفی شایستگی‌های این نامزد و جلب حمایت هنرمندان از دیگر استراتژی‌های این نامزد است. قالیباف در پاسخ به شایعات در مورد سبک زندگی خانواده‌اش، به انقلابی‌گری، ساده‌زیستی، خاستگاه خانوادگی و خانه مادری‌اش اشاره می‌کند. توجه به اقلیت‌ها، زنان، دیپلماسی، فضای مجازی، رفاه و حل مشکلات معیشتی از کلید‌واژه‌های تبلیغاتی این نامزد است. در کانال تلگرامی قالیباف می‌توان به دسترسی به لوگو، محصولات تبلیغاتی، بنرها و غیره برای حامیان اشاره کرده و حتی در مواردی با ارائه متن مشخص برای گذاشتن در فضای رسانه ایکس، بر مشارکت بیشتر هواداران در فضای تبلیغاتی تلاش می‌کند. بنرهای تبلیغاتی قالیباف در فضای مجازی بسیار متعدد و برای مخاطبان گوناگون طراحی شده‌اند. به عنوان مثال استفاده لباس خاکی در فضایی که از انقلابی‌گری و مردمی بودن صحبت می‌شود و استفاده از لباس رسمی و کت و شلوار برای هدف قرار دادن مخاطبان تکنوکرات. تیم قالیباف از تبلیغات شهری و بنرهای بزرگ در تبلیغات شهری استفاده کرده است.
نقش رسانه در برنامه نامزدها
نکته طلایی با نزدیک شدن به زمان انتخابات، برجسته‌سازی آمار مراکز نظرسنجی است تا با هدف قراردادن ادراک مخاطبان؛ مرددها، خاکستری‌ها و عوام را تحت تاثیر قراردهد تا به سمت نامزد پیشتاز هجوم آورند و از واگن برنده‌های انتخابات جا نمانند.
مسیر رسیدن به ساختمان پاستور به همین سادگی‌ها نیست اما آنچه در میان تمام این پیچیدگی‌ها باید در نظر گرفت نقش رسانه‌ها به عنوان رکن چهارم دموکراسی و قدرت افکار عمومی برای نظارت بر قدرتمندان است. با توجه به تغییراتی که در سال‌های اخیر رخ داده نامزدها باید در نظر داشته باشند که به نقش رسانه‌ها اهمیت بیشتری دهند و با این اقدام مسیر فساد را در کشور مسدود کنند.
